Termostat to część układu chłodzenia, występująca w tłokowym silniku spalinowym, która w zależności od temperatury cieczy chłodzącej kieruje jej strumień do tzw. „małego” lub „dużego” obiegu.
Żeby wytłumaczyć rolę termostatu w samochodzie, należy najpierw wytłumaczyć, że w układzie chłodzenia jednostki napędowej możemy wyróżnić dwa obiegi przepływu cieczy. W sytuacji gdy jednostka napędowa jest zimna, ciecz chłodząca krąży w tzw. „małym” obiegu, który tworzy blok silnika i nagrzewnica. Gdy ciecz osiągnie właściwą temperaturę, krąży w tzw. „dużym” obiegu, który składa się z małego obiegu, a także chłodnicy, pompy, zbiornika wyrównawczego, termostatu i przewodów łączących.
Tak więc innymi słowy, termostat jest rodzajem zaworu, który czuwa nad temperaturą pracy silnika. Jego główną funkcją jest przełączanie przepływu cieczy chłodzącej z obiegu małego na duży, gdy jej temperatura przekroczy określoną wartość. Warto zaznaczyć, że termostat to element nienaprawialny, i w przypadku usterki trzeba go wymienić na nowy. Aby sprawdzić poprawność działania termostatu nie trzeba się natrudzić, wymaga to jednak wymontowania go z układu.
Co do usterek termostatu to można powiedzieć, że jest on prostym elementem układu chłodzenia, ale mając na uwadze funkcję, którą pełni, jego awaria może przysporzyć sporych kłopotów. Uszkodzony w pozycji zamkniętej praktycznie natychmiast uniemożliwia jazdę, natomiast gdy jest cały czas otwarty, znacznie ogranicza komfort jazdy.
Uszkodzenie termostatu w pozycji zamkniętej można bardzo łatwo zauważyć. Sygnałem początkowym jest charakterystyczne, bardzo szybkie wędrowanie wskazówki temperatury na czerwone pole. Radzimy nie lekceważyć tego sygnału, bowiem to, kiedy pojawią się obłoki dymu i zatrzemy silnik jest tylko kwestią czasu.
